ทำความเข้าใจ เวย์โปรตีน กับ เวย์โปรตีนพืช
เมื่อพูดถึง “เวย์โปรตีน” ผู้คนส่วนใหญ่มักนึกถึงโปรตีนที่สกัดมาจากนมวัว ซึ่งเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในหมู่ผู้ที่ต้องการเสริมสร้างกล้ามเนื้อหรือต้องการโปรตีนคุณภาพสูง แต่ในปัจจุบันยังมีเวย์โปรตีนอีกหนึ่งทางเลือกที่กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ นั่นคือ “เวย์โปรตีนพืช” หรือ Plant-Based Protein Powder แม้ชื่อจะคล้ายคลึงกัน แต่เวย์โปรตีนพืชนั้นแตกต่างออกไปโดยสิ้นเชิง เพราะมาจากแหล่งโปรตีนจากธรรมชาติที่ไม่ใช่ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ ทำให้เป็นตัวเลือกที่ยอดเยี่ยมสำหรับผู้ที่ทานมังสวิรัติ วีแกน ผู้ที่มีปัญหาในการย่อยแลคโตสในนมวัว หรือผู้ที่ต้องการลดการบริโภคผลิตภัณฑ์จากสัตว์ด้วยเหตุผลด้านสุขภาพ สิ่งแวดล้อม หรือจริยธรรม
แหล่งโปรตีนจากพืชยอดนิยมและประโยชน์
เวย์โปรตีนพืชสกัดได้จากแหล่งพืชหลากหลายชนิด ซึ่งแต่ละชนิดก็มีจุดเด่นและคุณประโยชน์แตกต่างกันไป การเลือกโปรตีนจากพืชที่หลากหลายสามารถช่วยให้ร่างกายได้รับกรดอะมิโนที่จำเป็นครบถ้วน นี่คือแหล่งโปรตีนจากพืชยอดนิยมที่คุณควรรู้จัก:
- โปรตีนถั่วลันเตา (Pea Protein): สกัดจากถั่วลันเตาสีเหลือง เป็นแหล่งโปรตีนที่ย่อยง่าย อุดมด้วยกรดอะมิโนแบบกิ่ง (BCAA) เช่น ลิวซีน ไอโซลิวซีน และวาลีน ซึ่งสำคัญต่อการสร้างและซ่อมแซมกล้ามเนื้อ มักมีรสชาติค่อนข้างเป็นกลางจึงนิยมนำมาผสมกับแหล่งโปรตีนอื่นๆ
- โปรตีนข้าวกล้อง (Brown Rice Protein): สกัดจากข้าวกล้อง มีโปรตีนสูงและเป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนที่ดี ย่อยง่าย และไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ เหมาะสำหรับผู้ที่แพ้ถั่วเหลืองและนมวัว แต่มีกรดอะมิโนไลซีนในปริมาณน้อย จึงมักนำมาผสมกับโปรตีนถั่วลันเตาเพื่อเสริมให้ได้โปรไฟล์กรดอะมิโนที่ครบถ้วน
- โปรตีนถั่วเหลือง (Soy Protein): เป็นหนึ่งในแหล่งโปรตีนจากพืชที่ได้รับความนิยมมากที่สุด มีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วน (Complete Protein) คล้ายกับโปรตีนจากสัตว์ เป็นทางเลือกที่คุ้มค่าและหาได้ง่าย แต่บางคนอาจมีอาการแพ้ถั่วเหลืองได้
- โปรตีนเมล็ดกัญชง (Hemp Protein): ได้จากเมล็ดกัญชง มีโปรตีนสูงและยังเป็นแหล่งที่ดีของไขมันโอเมก้า 3 และ 6 ในสัดส่วนที่สมดุล รวมถึงใยอาหารและแร่ธาตุต่างๆ แม้โปรตีนในเมล็ดกัญชงอาจไม่ถือเป็นโปรตีนสมบูรณ์ในปริมาณที่เท่ากับถั่วเหลืองหรือโปรตีนสัตว์ แต่ก็มีกรดอะมิโนที่จำเป็นครบถ้วน
- โปรตีนควินัว (Quinoa Protein): ควินัวเป็นเมล็ดพืชที่จัดว่าเป็นโปรตีนสมบูรณ์ มีกรดอะมิโนจำเป็นครบทุกชนิด นอกจากนี้ยังอุดมด้วยใยอาหาร แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ
ตัวอย่างเวย์โปรตีนจากถั่วเหลืองของแบรนด์ biovitt
นอกจากแหล่งโปรตีนหลักเหล่านี้ ยังมีแหล่งโปรตีนจากพืชอื่นๆ อีกมากมาย เช่น โปรตีนจากเมล็ดฟักทอง โปรตีนจากเมล็ดทานตะวัน หรือโปรตีนจากอัลมอนด์ ซึ่งการผสมผสานแหล่งโปรตีนจากพืชหลากหลายชนิด (Blended Plant Protein) เป็นวิธีที่นิยมในปัจจุบัน เพื่อให้ได้โปรไฟล์กรดอะมิโนที่สมบูรณ์และมีรสชาติที่ดียิ่งขึ้น
ใครที่ควรหันมาสนใจเวย์โปรตีนพืช?
เวย์โปรตีนพืชไม่ได้จำกัดอยู่แค่กลุ่มวีแกนหรือมังสวิรัติเท่านั้น แต่เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับคนหลากหลายกลุ่ม:
- ผู้ที่แพ้แลคโตสหรือแพ้นมวัว: เวย์โปรตีนพืชเป็นทางออกที่ดีที่สุดสำหรับผู้ที่มีปัญหาในการย่อยแลคโตส หรือมีอาการแพ้โปรตีนในนมวัว ทำให้สามารถเสริมโปรตีนได้โดยไม่เกิดอาการท้องอืด ท้องเสีย หรือผื่นแพ้
- ผู้ที่ทานมังสวิรัติหรือวีแกน: เป็นแหล่งโปรตีนหลักที่จำเป็นเพื่อให้ร่างกายได้รับโปรตีนและกรดอะมิโนที่ครบถ้วน ซึ่งอาจหาได้ยากในอาหารพืชทั่วไป
- ผู้ที่ต้องการทางเลือกที่ย่อยง่าย: สำหรับบางคน โปรตีนจากนมอาจทำให้รู้สึกไม่สบายท้อง เวย์โปรตีนพืชมักจะย่อยง่ายกว่า
- ผู้ที่ใส่ใจสุขภาพและ “คลีน”: เวย์โปรตีนพืชมักมาพร้อมกับใยอาหาร วิตามิน และแร่ธาตุจากธรรมชาติ และมักไม่มีส่วนผสมของฮอร์โมนหรือยาปฏิชีวนะที่อาจพบในผลิตภัณฑ์จากสัตว์
- ผู้ที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม: การผลิตโปรตีนจากพืชมักใช้ทรัพยากร (น้ำ ที่ดิน พลังงาน) น้อยกว่า และปล่อยก๊าซเรือนกระจกน้อยกว่าการผลิตโปรตีนจากสัตว์อย่างมีนัยสำคัญ
- นักกีฬาและผู้ที่ออกกำลังกาย: แม้การดูดซึมอาจช้ากว่าเวย์โปรตีนนมเล็กน้อย แต่โปรตีนพืชหลายชนิดโดยเฉพาะแบบผสมผสาน ก็มีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วนเพียงพอต่อการสร้างและซ่อมแซมกล้ามเนื้อ
เปรียบเทียบ เวย์โปรตีนพืช กับ เวย์โปรตีนนม
เพื่อให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น ลองมาเปรียบเทียบข้อดีข้อเสียของเวย์โปรตีนพืชกับเวย์โปรตีนนม:
| คุณสมบัติ | เวย์โปรตีนนม (Whey Protein) | เวย์โปรตีนพืช (Plant-Based Protein) |
|---|
| แหล่งที่มา | นมวัว | พืชหลากหลายชนิด (ถั่วลันเตา, ข้าวกล้อง, ถั่วเหลือง ฯลฯ) |
| โปรไฟล์กรดอะมิโน | กรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วน (Complete Protein) โดยธรรมชาติ | แหล่งเดียวบางชนิดอาจไม่ครบถ้วน (เช่น โปรตีนข้าว) มักนิยมใช้แบบผสมผสานเพื่อให้ครบถ้วน |
| การดูดซึม | รวดเร็ว เหมาะสำหรับการฟื้นฟูหลังออกกำลังกาย | โดยทั่วไปดูดซึมช้ากว่า แต่ขึ้นอยู่กับแหล่งที่มาและการแปรรูป เหมาะสำหรับการให้โปรตีนต่อเนื่อง |
| การย่อย | บางคนอาจมีปัญหาการย่อยแลคโตส | โดยทั่วไปย่อยง่าย เหมาะสำหรับผู้มีปัญหาการย่อยแลคโตส/แพ้นม |
| ใยอาหาร | ต่ำมากหรือไม่ค่อยมี | มีใยอาหารจากพืช ช่วยในการขับถ่ายและสุขภาพลำไส้ |
| รสชาติและเนื้อสัมผัส | หลากหลาย หาง่าย เนื้อเนียน | หลากหลายขึ้นอยู่กับแหล่งที่มาและส่วนผสม บางชนิดอาจมีรสชาติ/เนื้อสัมผัสเฉพาะตัว แต่มีการพัฒนาให้ดีขึ้นมาก |
| สารอาหารอื่นๆ | อาจมีวิตามิน/แร่ธาตุจากนม | อุดมด้วยไฟโตนิวเทรียนท์ วิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระตามธรรมชาติ |
| ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม | สูงกว่า (ใช้ทรัพยากรมาก ปล่อยก๊าซเรือนกระจก) | ต่ำกว่า (ใช้ทรัพยากรน้อย ปล่อยก๊าซเรือนกระจกน้อยกว่า) |
| ศักยภาพในการสร้างกล้ามเนื้อ | สูง (ดูดซึมเร็ว มี BCAA สูง) | สูงเช่นกัน โดยเฉพาะแบบผสมผสานที่มีกรดอะมิโนครบถ้วนและเพียงพอต่อการกระตุ้นการสร้างกล้ามเนื้อ |
จะเห็นได้ว่า เวย์โปรตีนพืชมีข้อดีหลายประการที่แตกต่างจากเวย์โปรตีนนม โดยเฉพาะในเรื่องของความเข้ากันได้กับระบบย่อยอาหารของผู้ที่แพ้หรือไม่ทนต่อแลคโตส รวมถึงข้อดีด้านสิ่งแวดล้อมและสารอาหารอื่นๆ ที่มาจากพืช
การเลือกเวย์โปรตีนพืชที่เหมาะสม
เมื่อเลือกเวย์โปรตีนพืช ควรพิจารณาปัจจัยเหล่านี้:
- แหล่งโปรตีน: เลือกแหล่งโปรตีนที่เหมาะกับความต้องการของคุณ หรือเลือกแบบผสมผสาน (Blend) ที่รวมโปรตีนจากหลายแหล่ง เช่น ถั่วลันเตา+ข้าวกล้อง เพื่อให้ได้กรดอะมิโนครบถ้วน
- โปรไฟล์กรดอะมิโน: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าผลิตภัณฑ์นั้นมีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณพึ่งพาโปรตีนจากพืชเป็นหลัก
- ส่วนผสมอื่นๆ: เลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำตาล สารให้ความหวานเทียม สารเติมแต่ง หรือสารกันเสียที่ไม่จำเป็น หากต้องการผลิตภัณฑ์ที่ “คลีน” จริงๆ
- การรับรอง: มองหาการรับรอง เช่น Certified Vegan, Organic หรือ Non-GMO หากคุณให้ความสำคัญกับเรื่องเหล่านี้
- รสชาติและความสามารถในการละลาย: หากเป็นไปได้ ลองหาข้อมูลรีวิวเกี่ยวกับข้อมูลของเวย์โปรตีนแต่ละยี่ห่อ เพื่อลองดูรสชาติและความสามารถในการละลาย ซึ่งมีการพัฒนาให้ดีขึ้นมากในผลิตภัณฑ์รุ่นใหม่ๆ
เวย์โปรตีนพืชได้พิสูจน์แล้วว่าเป็นทางเลือกที่มีศักยภาพสูง ไม่ใช่แค่สำหรับผู้ที่มีข้อจำกัดในการบริโภคผลิตภัณฑ์จากสัตว์ แต่ยังเป็นตัวเลือกที่ยั่งยืนและดีต่อสุขภาพสำหรับใครหลายๆ คน ด้วยความหลากหลายของแหล่งที่มาและเทคโนโลยีการผลิตที่ก้าวหน้า ทำให้ปัจจุบันเวย์โปรตีนพืชมีคุณภาพเทียบเท่าหรือในบางด้านอาจเหนือกว่าเวย์โปรตีนนม ทำให้เป็นส่วนสำคัญของแผนการดูแลสุขภาพและการออกกำลังกายได้อย่างแท้จริง
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับเวย์โปรตีนพืช (FAQ)
Q: เวย์โปรตีนพืชสามารถช่วยสร้างกล้ามเนื้อได้จริงไหม?
A: ได้จริงค่ะ แม้ว่าโปรตีนจากนมจะถูกดูดซึมได้เร็วกว่า แต่เวย์โปรตีนพืช โดยเฉพาะสูตรผสมผสานที่ให้กรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วนและมีปริมาณโปรตีนสูงเพียงพอ ก็มีประสิทธิภาพในการกระตุ้นการสังเคราะห์โปรตีนในกล้ามเนื้อ (Muscle Protein Synthesis) ได้ดีไม่แพ้กัน หากได้รับในปริมาณที่เหมาะสมและควบคู่กับการออกกำลังกายที่ถูกต้อง
Q: เวย์โปรตีนพืชมีรสชาติเหมือนเวย์โปรตีนนมไหม?
A: โดยทั่วไปรสชาติและเนื้อสัมผัสจะแตกต่างกันไปตามแหล่งที่มา โปรตีนถั่วลันเตาอาจมีรสชาติเป็นกลาง ในขณะที่โปรตีนข้าวกล้องอาจมีเนื้อทรายเล็กน้อย อย่างไรก็ตาม ผู้ผลิตหลายรายได้ปรับปรุงรสชาติและเนื้อสัมผัสให้ดีขึ้นมาก โดยการใช้สารให้ความหวานจากธรรมชาติและเพิ่มส่วนผสมอื่นๆ เช่น ผงโกโก้ หรือสารสกัดจากวานิลลา
Q: ควรทานเวย์โปรตีนพืชเวลาไหนดีที่สุด?
A: เช่นเดียวกับโปรตีนชนิดอื่นๆ สามารถทานได้หลากหลายเวลา ทั้งหลังออกกำลังกายเพื่อช่วยซ่อมแซมกล้ามเนื้อ ระหว่างมื้ออาหารเพื่อเพิ่มปริมาณโปรตีน หรือเป็นของว่างเพื่อควบคุมความหิว การทานหลังออกกำลังกายเป็นช่วงเวลาที่กล้ามเนื้อต้องการโปรตีนไปซ่อมแซมมากที่สุด แต่การได้รับโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอต่อวันต่างหากที่สำคัญที่สุด
Q: ผู้หญิงที่ไม่ได้ออกกำลังกายทานเวย์โปรตีนพืชได้ไหม?
A: ได้แน่นอนค่ะ โปรตีนมีความสำคัญต่อการทำงานของร่างกายในทุกๆ ด้าน ไม่ใช่แค่การสร้างกล้ามเนื้อเท่านั้น การเสริมเวย์โปรตีนพืชช่วยให้ผู้หญิงได้รับโปรตีนเพียงพอต่อวัน ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพโดยรวม การควบคุมน้ำหนัก การสร้างฮอร์โมน และสุขภาพผิว ผม เล็บ
Q: เวย์โปรตีนพืชแพงกว่าเวย์โปรตีนนมหรือไม่?
A: ราคาแตกต่างกันไปตามยี่ห้อ แหล่งที่มา และคุณภาพ โดยทั่วไป เวย์โปรตีนพืชบางชนิดอาจมีราคาสูงกว่าเล็กน้อย แต่ก็มีตัวเลือกที่หลากหลายในท้องตลาดที่สามารถเปรียบเทียบราคาและคุณภาพได้
Q: เวย์โปรตีนพืชมีผลข้างเคียงหรือไม่?
A: โดยทั่วไปปลอดภัยสำหรับคนส่วนใหญ่ แต่บางรายอาจมีอาการท้องอืดหรือแก๊สได้ โดยเฉพาะในช่วงแรกที่เริ่มทาน หรือหากทานในปริมาณมากเกินไป การเลือกโปรตีนพืชที่ย่อยง่าย หรือเริ่มต้นด้วยปริมาณน้อยๆ แล้วค่อยๆ เพิ่ม สามารถช่วยลดผลข้างเคียงได้ และควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีส่วนผสมที่คุณแพ้
Q: สามารถใช้เวย์โปรตีนพืชแทนมื้ออาหารได้ไหม?
A: เวย์โปรตีนพืชเป็นเพียงแหล่งโปรตีนเสริม ไม่ควรถือเป็นสิ่งทดแทนมื้ออาหารหลักทั้งหมด เพราะมื้ออาหารหลักควรประกอบด้วยสารอาหารที่หลากหลาย ทั้งคาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามิน แร่ธาตุ และใยอาหารในปริมาณที่ครบถ้วน อย่างไรก็ตาม สามารถนำเวย์โปรตีนพืชไปผสมในสมูทตี้ หรือใช้เป็นส่วนประกอบในการทำอาหารเพื่อเพิ่มปริมาณโปรตีนในมื้อนั้นๆ ได้
สนใจดูรายละเอียดเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์เวย์โปรตีนพืชจากแบรนด์ biovitt สามารถดูได้ที่ หน้าร้านค้าเวย์โปรตีน และสั่งซื้อสินค้าได้ที่ช่องทาง Shopee Lazada Facebook และ Line MyShop
หรือหากสนใจอยากสร้างแบรน์เวย์โปรตีนพืชของตัวเอง แต่ไม่รู้จะหาโรงงานผลิตอาหารเสริมที่ไหนดี? ขอแนะนำ iBio คือผู้เชี่ยวชาญด้านการผลิตเวย์โปรตีนและอาหารเสริมโปรตีน ที่มีประสบการณ์กว่า 50 ปี มีทีมงาน R&D ที่เชี่ยวชาญและโรงงานรับผลิตอาหารเสริมที่ได้รับมาตรฐาน GMP HACCP ISO สามารถดูรายละเอียดเกี่ยวกับบริการรับผลิตเวย์โปรตีนและ oem อาหารเสริมอื่นๆ ของ iBio เพิ่มเติมได้ที่ รับผลิตเวย์โปรตีนพืช